Op deze eerste Kerstdag was vanaf station Zwolle een trein met ca. 1.400 Nederlandse dwangarbeiders afkomstig van de eilanden in zuid west Nederland en Noord Holland onderweg naar Duitsland in het kader van de Arbeitseinsatz.

Om ca. 09.10 uur beschoten zes Spitfires vermoedelijk van nr. 127 en nr. 66 squadron RAF deze trein met desastreuze gevolgen. Zij waren die ochtend opgestegen van vliegveld Woensdrecht (code B.79) voor een “offensive patrol” (offensieve patrouille), speurend naar doelen in de lucht en met name op de grond toen zij in onze omgeving voornoemde trein waarnamen. De trein was tot stilstand gebracht even ten oosten van het station, achter de fabriek van (toen) Höfkes, omdat men het gevaar vanuit de lucht had onderkend.

Een sectie van drie toestellen beschoot in de eerste aanval de locomotief die buiten werking werd gesteld. De andere drie Spitfires bleven (zoals toen gebruikelijk) voor dekking van bovenaf zorgen, waarna de rollen werden omgedraaid en de tweede sectie van drie Spits de trein onder vuur nam.

De toestellen kwamen laag aanvliegen over de tuinen achter de woningen aan de oost zijde van de Appelhofstraat, waarbij de hulzen van de afgeschoten munitie op de daken kletterde. Getuigen vertelden later dat alle aanvallen op de locomotief waren gericht. Na de tweede beschieting braken de Spitifres hun aanvallen af, waarschijnlijk omdat de vliegers zagen dat er burgers uit de wagons alle kanten op vluchtten.

Vier dwangarbeiders kwamen om het leven, maar ongeveer van hen 180 wisten direct te ontsnappen en velen van hen mengden zich onder de mensen die op deze Eerste Kerstdag ter kerke gingen.

In de loop van de dag ontsnapten nog een ca. 120 dwangarbeiders o.a. vanuit de fabriek  van Scholten aan de Violenhoeksweg (waar de ruim 1200 niet direct ontsnapte dwangarbeiders werden opgesloten) en uit de voormalige lagere school aan de Stationsstraat die als noodhospitaal was ingericht. Hierbij speelden de Wierdense EHBO en brandweer een belangrijke rol.

Alle ontsnapte dwangarbeiders wisten met behulp (hoewel daar de doodstraf op stond!) van de mensen in en rond Wierden onder te duiken of op eigen gelegenheid een goed heenkomen te zoeken en uit de handen van de Duitsers te blijven.

De ca. 1100 overige dwangarbeiders werden met een vervangende trein nog die zelfde avond naar Duitsland afgevoerd. Van hen kwamen er 40 nooit weer terug.

Een monument (geschonken door de dankbare overlevenden) en een luistersteen (in het kader van de Liberation Route Europe) op het Stationsplein in Wierden herinneren nog aan deze dramatische gebeurtenissen.

127 en 66 squadron Royal Air Force.

Beide squadrons maakten deel uit van 132 wing samen met het Nederlandse nr. 322 squadron en twee Noorse squadrons (nr. 331 en nr. 332) behorend tot de Second Allied Tactical Air Force (2 ATAF, tweede geallieerde tactische luchtmacht) gespecialiseerd in aanvallen op gronddoelen (tactische ondersteuning van de grondtroepen).

Specificatie Supermarine Spitfire Mk. IX

Zie https://www.vrijheidwierdenenter.nl/luchtaanvallen-op-wierden/hoofdstuk-6-24-oktober-1944/

Specificatie Supermarine Spitfire Mk. XVI

• Bemanning: 1
• Lengte: 9.48 m
• Spanwijdte: 10.63 m (afgeknotte vleugels)
• Hoogte: 3.86 m
• Ledig gewicht: 2,309 kg
• Maximum gewicht: 3.070 kg
• Motor: 1 x Rolls-Royce Merlin 45 met supercharger V12 van 1.470 pk (1.096 kW) op 2.820 m
• Prestaties:
  • Maximum snelheid: 721 km/h
  • Actieradius: 1840 km
  • Maximum hoogte: 11.300 m
• Bewapening:
  • 2 x 20 mm Hispano-Suiza HS .404 kanonnen (60 granaten per stuk)
  • 4 x .303 inch (7,65 mm)  Browning Mk II machinegeweren (350 patronen per stuk)
  • Bommen: maximaal 2 x 230 kg

• 

• 

•