De “Fight for Wierden” zoals de Algonquins het noemden heeft aan weerszijden zware verliezen gekost. Die aan Duitse zijde zijn (voor ons) onbekend, maar moeten in de tientallen hebben gelopen. Aan Canadese zijde waren de verliezen als volgt:

• Op 5 april: CSM  Morrison†.
• Op 6 april: Lt. Richard†; korporaals Glazier & Hayward; soldaten Smith†;Aisenthal, Bailey, Blaney, Burholder, Gauvereau, Mechtuk, Nugent, Shulga, Thibodeau, Tinning & Western.
• Op 7 april: Korporaal Perry†; soldaten Babcock, Bennett , Birrell, Demont & Roote.
• Op 8 april: Sgt. Sammons†; korporaals Sullivan† & Delong; soldaten Smale†, Drake,  Seed & Seve.

In totaal 29 manschappen, waarvan 7 overleden.

Ook onder de burgerbevolking van Wierden waren doden te betreuren:

• Op 5 april: Hessel Hoefnagel.
• Op 6 april: Gerrit Krommendijk & mevr. H. Egberts-Leeuw (haar baby overlijdt op 11 mei).
• Op 8 april: Willemina Flim, Jan Flim en C.J Coupee.

Tevens verloren ene Gerrit (onderduiker bij Veneman op de Lage Egge) en de uit Maastricht afkomstige Hendricus Bijlevelt hun leven (data helaas onbekend op dit moment).

Na de algemene capitulatie van Nazi-Duitsland op 10 mei 1945 keerden de Algonquins medio mei terug naar Wierden, waar zij enkele maanden verbleven om uit te rusten en zich voor te bereiden op hun terugkeer naar Canada.  Dat er tijdens deze periode vriendschappen ontstonden (een enkele voor het leven), maar ook hier en daar wrijving (meestal over een Canadese verovering van een Wierdense schone), is niet verwonderlijk. In het algemeen kan gesteld worden, dat de Wierdense bevolking uitermate goed met hun Canadese bevrijders overweg kon, hetgeen o.a. mocht blijken uit de plaquette, die het Algonquin Regiment kreeg aangeboden.  Op 31 augustus 1945 (de verjaardag van koningin Wilhelmina) werd, als klein blijk van grote dankbaarheid, een deze plaquette aan de Algonquins aangeboden, die echter (reden onbekend) altijd in Wierden is gebleven (nu bij de HKW). Tijdens hun verblijf in en om Wierden gaven de Algonquins ook een eigen regimentskrant uit “the Teepee Tabloid”. De laatste verscheen op 6 september 1945, waarna het Regiment in fases terugkeerde naar Canada.

Op de tentoonstelling van de HKW (die i.v.m. de corona-crisis een jaar is uitgesteld) treft u tal van foto’s aan met daarop Algonquins al dan niet in gezelschap van personen uit Wierden en omgeving.

Door de jaren heen heeft Wierden menig veteraan en nabestaanden van veteranen die op eigen gelegenheid reisden mogen begroeten, hetgeen vrijwel altijd gepaard ging met een foto van de gasten bij het voornoemd herinneringsbord. Voor zo ver als bekend is bij de HKW treft u bijgaand een aantal foto’s aan, naast die van onderstaande groepsbezoeken. Een foto van mw. Carol Pettygrew die de HKW bezocht in 2011 ontbreekt helaas.

Grote delegaties waren op bezoek in 1995, 2010 en 2018:

In 1995 was een grote groep Algonquins bestaande uit veteranen en actief dienende militairen met hun partners een week te gast tijdens de viering van 50 jaar bevrijding. Mede door de enorme gastvrijheid die Wierden toonde en de vele en schitterende activiteiten zijn toen “banden voor het leven” gesmeed.

In 2010 was opnieuw een delegatie van de Algonquins te gast in Wierden. De groep van bijna 40 personen bestond (opnieuw) uit zowel veteranen als actief dienende militairen. In de ochtend werd het Canadese Oorlogskerkhof op de Holterberg bezocht en aansluitend Enter waar Keep Them Rolling met hun oude voertuigen massaal aanwezig was. In Wierden werden de gasten ontvangen op het gemeentehuis, waar menig bestaand contact met mensen uit het dorp weer werd aangehaald. Ook werd door de Historische Kring Wederden een presentatie vertoond over de bevrijding van Wierden. Na de lunch werden tijdens een zeer stemmige ceremonie kransen gelegd bij het monument op het v.d. Bergplein door de Algonquins, de gemeente en bloemen door andere belangstellenden. Een diner in het Anker vormde een waardige afsluiting van deze dag.

Een derde bezoek volgde in 2018 toen een groep studenten-geschiedenis van de Nipissing Universiteit met enkele professoren en een officier van het Algonquin Regiment. Na een bezoek aan Het Canadese Oorlogskerkhof op de Holterberg werd ook deze groep ontvangen op het gemeentehuis met een presentatie over de bevrijding van Wierden en een lunch met aansluitend een bezoek aan. Die middag werd de Historische Kring Wederden bezocht en nadien werd op het stationsplein het monument ter nagedachtenis aan de bevrijding van Wierden door het Algonquin Regiment onthuld.

De officier rechts op de foto van de plaquette uit 1945 is majoor Leo Taylor. Zijn drie dochters bezochten Wierden in 2012.

In 2018 was Cris Sands mijn zijn vrouw Lisa te gast. Chris is de kleinzoon van majoor Robert Saville die links op de foto uit 1945 staat.

Hoofdbron voor deze reeks hoofstukken over de bevrijding van Wierden is het dagboek van het Algonquin Regiment met zeer veel gedetailleerde gegevens en het boek “Warpath” dat de geschiedenis van het Regiment beschrijft. Ook is dankbaar gebruik gemaakt van informatie uit een aantal boeken geschreven door de (in onze ogen) pioniers van de Twentse geschiedschrijving over de Tweede Wereldoorlog in onze regio, nl. de heren Cornelissen, Slettenhaar, Kokhuis en Noltus, alsmede een publicatie van Dagblad Tubantia/Dagblad van het Oosten/Hengelo’s Dagblad over deze bewogen periode. In onze optiek verdienen voornoemde heren bijzondere lof, daar door hen het eigenlijke en uiterst moeilijke “spit- en graafwerk” is verricht en de resultaten daarvan door hen zijn vastgelegd.

Veel informatie komt ook uit het archief van de HKW, met name uit de boeken “Laatste Herinneringen” en “Allerlaatste Herinneringen”, waarin ook meerdere persoonlijke anekdotes staan, die bijzonder interessante informatie bevatten met betrekking tot de bevrijding van Wierden. Naast voornoemde personen/instanties is ook dank verschuldigd aan al diegenen die (gevraagd en ongevraagd) verhalen, foto’s, documenten, enz. aan de HKW hebben verstrekt.

We hopen dat we u in deze moeilijke tijden enig leesplezier hebben bezorgd over een klein stukje lokale historie, ook al is dat in beperkte zin (meer militair-documentair gericht).

Meer lezen: zie de boeken van bovengenoemde auteurs en van de HKW, aanraders!

 Stichting Historische Kring Wederden.